Hội chứng Lynch

(Ung thư biểu mô đại trực tràng không đa polyp di truyền; HNPCC)

TheoAnthony Villano, MD, Fox Chase Cancer Center

Đã xem xét/Đã chỉnh sửa Thg 10 2023

Hội chứng Lynch là một rối loạn di truyền gen trội trên nhiễm sắc thể thường là nguyên nhân gây ra 2% đến 3% số trường hợp ung thư đại trực tràng (1). Các triệu chứng, chẩn đoán ban đầu và điều trị tương tự như các dạng ung thư đại trực tràng khác. Nghĩ đến hội chứng Lynch qua bệnh sử và chẩn đoán xác định nhờ xét nghiệm di truyền. Bệnh nhân cũng cần theo dõi về các loại ung thư khác, đặc biệt là ung thư nội mạc tử cung và ung thư buồng trứng. Điều trị bằng phẫu thuật cắt bỏ.



Hội chứng Lynch là một rối loạn di truyền gen trội trên nhiễm sắc thể thường, trong đó bệnh nhân có một trong số những đột biến gen đã biết làm suy yếu khả năng sửa chữa tình trạng không khớp DNA. Hội chứng Lynch dẫn đến nguy cơ bị ung thư đại trực tràng (CRC) từ 70% đến 80% trong suốt cuộc đời (1).

So với các dạng ung thư đại tràng lẻ tẻ, hội chứng Lynch xảy ra ở tuổi trẻ hơn (khoảng giữa độ tuổi 40) và tổn thương có nhiều khả năng gần với đại tràng góc lách hơn. Tổn thương tiền căn thường là một u tuyến đại tràng đơn độc, không giống như nhiều u tuyến xuất hiện ở những bệnh nhân bị bệnh đa polyp có tính chất gia đình, một dạng di truyền chủ yếu khác của ung thư đại trực tràng.

Tuy nhiên, tương tự như bệnh đa polyp có tính chất gia đình, có nhiều biểu hiện ngoài đại tràng. Các rối loạn không ác tính bao gồm mảng sắc tố màu cà phê ở da và u tuyến bã. Ung thư da độ ác tính thấp, u quá sản sừng có thể xảy ra. Các loại ung thư phối hợp khác bao gồm: ung thư nội mạc tử cung và u buồng trứng (39% nguy cơ ung thư nội mạc tử cung và 9% nguy cơ ung thư buồng trứng ở độ tuổi 70). Bệnh nhân cũng có nguy cơ cao mắc các bệnh ung thư khác, bao gồm dạ dày, đường tiết niệu, tụy, đường mật, túi mật, ruột non và não.

Các triệu chứng và dấu hiệu của hội chứng Lynch

Các triệu chứng và dấu hiệu của hội chứng Lynch tương tự như các dạng ung thư đại trực tràng khác, việc chẩn đoán và xử trí khối u nói chung cũng giống nhau.

Chẩn đoán hội chứng Lynch

  • Tiền sử gia đình chi tiết
  • Tiếp theo tiêu chuẩn lâm sàng là xét nghiệm mức độ bất ổn định vi vệ tinh (microsatellite instability: MSI) hoặc với hóa mô miễn dịch (IHC)
  • Xét nghiệm di truyền để xác nhận

Chẩn đoán đặc hiệu hội chứng Lynch nhờ xét nghiệm di truyền. Tuy nhiên, khó có thể đưa ra quyết định ai sẽ xét nghiệm vì không giống như bệnh polyp tuyến gia đình, bệnh này không có kiểu hình điển hình. Do đó, nghi ngờ hội chứng Lynch đòi hỏi một tiền sử gia đình chi tiết, điều này cần được thu thập ở tất cả các bệnh nhân trẻ tuổi được chẩn đoán mắc ung thư đại trực tràng (CRC).

Để đáp ứng tiêu chuẩn Amsterdam II cho hội chứng Lynch, phải có cả ba yếu tố lịch sử sau đây (1):

  • Ba hoặc nhiều người thân bị CRC hoặc một ung thư liên quan đến hội chứng Lynch
  • CRC xuất hiện ở ít nhất hai thế hệ
  • Ít nhất một trường hợp mắc CRC trước 50 tuổi

Các mô hình dự đoán khác (ví dụ: mô hình PREMM5) và các tiêu chuẩn khác (ví dụ: tiêu chuẩn Bethesda [2]) được một số chuyên gia chăm sóc sức khỏe sử dụng.

Bệnh nhân đáp ứng các tiêu chí này nên được xét nghiệm mô khối u của họ để tìm MSI hoặc với IHC để phát hiện các protein chịu trách nhiệm sửa chữa bắt cặp sai DNA; tuy nhiên, hiện nay hầu hết các phòng xét nghiệm bệnh học thương mại và bệnh viện thường làm xét nghiệm này trên tất cả các bệnh phẩm ung thư biểu mô tuyến đại trực tràng. Hướng dẫn năm 2015 của Hiệp hội Tiêu hóa Hoa Kỳ khuyến nghị rằng khối u của tất cả bệnh nhân bị CRC cần phải được xét nghiệm bằng IHC hoặc MSI. Nếu MSI hoặc IHC dương tính, xét nghiệm di truyền (xét nghiệm dòng mầm) để tìm đột biến hội chứng Lynch cụ thể sẽ được chỉ định.

Bệnh nhân có hội chứng Lynch cần phải được nội soi đại tràng giám sát từ 1 năm đến 2 năm một lần. Bệnh nhân đã có chẩn đoán xác định hội chứng Lynch, phải sàng lọc các loại ung thư khác. Đối với ung thư nội mạc tử cung, nên chọc hút nội mạc tử cung hàng năm hoặc siêu âm qua âm đạo. Đối với ung thư buồng trứng, các phương án bao gồm siêu âm qua âm đạo hàng năm và nồng độ CA 125 trong huyết thanh. Phẫu thuật cắt tử cung và cắt buồng trứng dự phòng cũng là một lựa trọn. Phân tích nước tiểu có thể được sử dụng để sàng lọc các khối u thận.

Họ hàng bậc 1 của bệnh nhân có hội chứng Lynch cần được làm xét nghiệm di truyền. Nếu không thể thực hiện xét nghiệm di truyền, nên nội soi đại tràng 1 -2 năm một lần bắt đầu từ độ tuổi 20, và hàng năm sau độ tuổi 40. Những người thân có huyết thống bậc một là nữ cần phải được kiểm tra hàng năm về ung thư nội mạc tử cung và ung thư buồng trứng không.